เบื่อไหม!? ที่ต้องเจอกับปัญหาขนคุดบนผิวหนังหลังการกำจัดขนแบบเดิมๆ ซึ่งนอกจากจะทำให้ผิวไม่เรียบเนียน ไม่น่ามองแล้ว ยังทำให้การกำจัดขนเป็นไปได้ยากมากขึ้น เพราะเส้นขนไม่สามารถโผล่ออกมาบนผิวหนังได้ตามปกติ ซึ่งหากปล่อยทิ้งไว้นานๆอาจทำให้เกิดการอักเสบ จนเกิดปัญหาผิวอื่นๆตามมาได้อีกด้วย
ขนคุด คืออะไร
โรคขนคุด (keratosis pilaris) คือ ภาวะการอุดตันของรูขุมขน ที่มีลักษณะเป็นตุ่มนูนขนาดเล็กตามรูขุมขน มักทำให้ผิวแห้ง เป็นปื้น เวลาลูบจะรู้สึกถึงความสาก มักพบได้บ่อยในบริเวณรักแร้ แขน ขา และฝีปาก ใต้คาง (สำหรับผู้ชาย) ซึ่งหากปล่อยทั้งไว้โดยไม่ได้รับการรักษา อาจทำให้เกิดการอักเสบ จนรู้สึกเจ็บและคันได้
สาเหตุ ขนคุดเกิดจากอะไร?
- เกิดจากความผิดปกติของการสะสม Keratin ในรู้ขุมขน จึงทำให้เกิดการอุดตันที่รูขุมขน
- เกิดจากการขดตัวของเส้นขน หรือการอักเสบที่ผิวหนังจนทำให้ขนไม่สามารถทะลุออกมาได้
- เกิดจากกำจัดขนแบบผิดๆ เช่นการแว็กซ์ขนและการโกนขน ซึ่งทำให้เส้นขนขาดออกจากรากในบริเวณชั้นผิว
- สภาวะอากาศที่แห้งขาดความชุ่มชื้น โดยเฉพาะช่วงที่อากาศมีการเปลี่ยนแปลงในช่วงฤดูร้อนหรือฤดูหนาว
ลักษณะและอาการของขนคุด
การการและลักกษณะขนคุดของแต่ละคนอาจมีความแตกต่างกัน ขึ้นอยู่กับสภาพสีผิวและสาเหตุของการเกิดขนคุด เช่น
- ผิวหนังมีลักษณะขรุขระเป็นจุดเล็กๆ ผิวไม่เรียบเนียนการการที่มีเส้นขนฝังตัวอยู่ใต้ผิว
- ในบางคนอาจมีอาการอักเสบที่ผิวเป็นตุ่มแดง ที่ทำให้รู้สึกเจ็บหรือคัน
- ผิวแห้งกร้าน มีตุ่มนูนแข็งๆที่รูขุมขนเป็นปื้น เมื่อสัมผัสแล้วรู้สึกว่าผิวมีความสาก
- ในบางกรณีอาจจะมองเห็นได้ว่ามีเส้นขนขดเลื้อยอยู่ที่บริเวณใต้ผิว แต่ไม่สามารถงอกขึ้นมาได้
ตำแหน่งที่มักเกิดขนคุด
ขนคุดมักเกิดขึ้นกับบริเวณที่มีภาวะความผิดปกติของการสะสม Keratin ในรูขุมขนมากเกินไปซึ่งทำให้เกิดการอุดตันที่รูขุมขน จนเส้นขนไม่สามารถงอกขึ้นมาได้ ซึ่งสามารถเกิดขึ้นได้กับทุกบริเวณของร่างกาย แต่ตำแหน่งที่บนได้บ่อยๆ คือ
ขนคุดที่ขา
เนื่องจากบริเวณขา เป็นพื้นที่กว้างซึ่งมักได้รับผลกระทบต่อสภาพอากาศที่มีการเปลี่ยนแปลงได้ง่าย ซึ่งสภาพอากาศที่มีความชื้นต่ำในช่วงฤดูหนาวอาจทำให้ผิวแห้งจนมีผลต่อการเกิดขนคุดได้ รักษาได้มีประสิทธิภาพ และได้ผลลัพธ์ที่ถาวรด้วยการทำเลเซอร์กำจัดขน
ขนคุดที่แขน
แขนเป็นบริเวณที่มักได้รับการทำครีมบำรุงเป็นประจำ ซึ่งอาจทำให้เกิดฝุ่นละออง หรือมลภาวะต่างๆตกค้างและเกิดการอุดตันที่รูขุมขน จนเกิดปัญหาขนคุดได้เช่นกัน รักษาได้ด้วยการใช้พลังงานของเลเซอร์เข้าไปทำลายเซอลล์รากขน และเม็ดสีที่อยู่บนขน ซึ่งจะทำให้ตุ่มขนคุดนั้นหายไปได้อย่างรวดเร็ว
ขนคุดที่หลัง บริเวณหลังเป็นบริเวณที่มักเกิดการอับชื้นซึ่งเป็นอีกหนึ่งสาเหตุของการเกิดขนคุด โดยเฉพาะแผ่นหลังของสาวๆหนุ่มๆที่ชอบออกกำลังกาย จึงทำให้กลายเป็นแหล่งสะสมของเชื้อแบคทีเรีย จนร่างกายต้องผลิตเคราตินมาปกป้องรูขุมขนมากกว่าปกติ จนเกิดการอุดตันที่ผิวกลายเป็นขนคุดนั่นเอง รักษาได้ด้วยการสคลับขัดผิว หรือถ้าใครอยากเห็นผลที่รวดเร็วแนะนำให้ทำเลเซอร์กำจัดขนคุดได้เลย
ขนคุดที่รักแร้
เนื่องจากรักแร้เป็นบริเวณที่อ่อนโยน และมีการกำจัดขนอยู่บ่อยๆ จึงทำให้รูขุมขนมีการอักเสบ ระคายเคืองจนเกิดขนคุดได้ง่าย ซึ่งสามารถรักษาได้ด้วยการทำครีมสลายขนคุด มีส่วนผสมของกรดซาลิไซลิก, AHA และBHA หรือการทำเลเซอร์กำจัดขนแบบถาวรเพื่อลดปัญหาการเกิดขนคุดบริเวณรักแร้ได้อย่างตรงจุด
ขนคุดที่หน้า
เนื่องจากใบหน้ามีเส้นอ่อนๆ ขึ้นอยู่เป็นจำนวนมาก จึงทำให้เกิดการสะสมความมันและสิ่งสกปรก รวมถึงการอุดตัวผิวจากเครื่องสำอางซึ่งทำให้เกิดขนคุดได้ง่าย วิธีรักษาคือการประคบด้วยน้ำอุ่นเพื่อเปิดรูขุมขนให้ขนคุดสามารถงอกขึ้นมาบนผิวหนังได้ หรือหากไม่เห็นผลสามารถ ปรึกษาผู้เชี่ยวชาญเพื่อทำเลเซอร์กำจัดขนคุดได้
ขนคุดที่น้องสาวและในที่ลับ
เป็นบริเวณที่มักเกิดการเสียดสี และอับชื้นได้มากกว่าบริเวณอื่นๆ จากการสวมใส่เสื้อผ้า จนทำให้เกิดขนคุดได้ง่าย แต่ด้วยบริเวณนี้เป็นจุดที่ sensitive จึงจำเป็นต้องใช้วิธีกำจัดขนคุดที่อ่อนโยนอย่างการทำเลเซอร์ เพื่อให้ผลลัพธ์ที่ดีแบบไม่ก่อให้เกิดการละคายเคือง หรือการอักเสบที่ผิวขึ้นได้
7 วิธีแก้ขนคุด
สำหรับใครที่กำลังมองหาวิธีจัดการกับขนคุด วันนี้เรามี 7 วิธีรักษาขนคุดให้อยู่หมัดมาฝาก ซึ่งใครสะดวกวิธีไหน ก็สามารถนำไปปรับใช้ได้ตามความเหมาะสม
วิธีที่ 1 ถอนขนคุด
สำหรับใครที่มีปัญหาขนคุณให้รู้สึกลำคาญใจ สามารถกำจัดขนคุดได้โดยการใช้แหนบขุดขนคุดที่ฝังอยู่ใต้ผิวให้โผล่ออกมา แล้วจากนั้นค่อยๆถอนขนออกไปทั้งราก ถือเป็นวิธีที่ง่ายที่สุด แต่ก็ไม่สามารถกำจัดขนคุดได้ทุกเส้นเพราะถ้าหากเป็นเส้นขนที่ไม่ยาว ก็ไม่สามารถขุดออกมาได้ อีกทั้งวิธีนี้ ยังไม่ใช่การรักษาขนคุดที่ต้นเหตุ จึงทำให้อาจมีปัญหาขนคุดขึ้นมาได้อีกเรื่อยๆ
- ข้อดี : สามารถกำจัดขนคุดให้หลุดออกมาได้ทั้งรากด้วยตัวเอง
- ข้อเสีย : เป็นวิธีที่ทำให้รู้สึกเจ็บ เพราะต้องใช้แหนบสะกิดบริเวณตุ่มขนคุดเพื่อให้รูขุมขนเปิดออกจึงจะสามารถดึงเส้นขนออกมาได้
- เหมาะกับใครบ้าง : เหมาะกับคนที่มีขนคุดเพียงไม่กี่เส้นเท่านั้น
วิธีที่ 2 ครีมสลายขนคุด
ในบากรณีที่มีขนคุดเป็นจำนวนที่ไม่เยอะมาก ก็สามารถ ใช้ครีมที่มีส่วนผสมของสาร AHA, BHA, ยาทาอนุพันธุ์ของวิตามิน-เอ (Topical Isotretinoin)และกรดซาลิไซลิก ที่มักจะผสมในตัวยาละลายหัวสิว ก็สามารถผลัดเซลล์ผิวและจะช่วยลดการสะสมเคราตินในผิวให้น้อยลง จึงมีประสิทธิภาพในการรักษาขนคุดได้เช่นกัน
- ข้อดี : มีความปลอดภัยสูง ไม่ทำให้ผิวเกิดการระคายเคือง
- ข้อเสีย : ใช้เวลาในการเห็นผลค่อนข้างนาน และตัวยาที่มีประสิทธิภาพมีราคาค่อนข้างสูง
- เหมาะกับใครบ้าง : เหมาะกับคนที่มีเวลาในการรักษาค่อนข้างมาก และต้องการรักษาอย่างเป็นธรรมชาติ
วิธีที่ 3 สครับผิว
เป็นอีกวิธีหนึ่งที่จะช่วยเร่งกำจัดเซลล์ผิวหนังที่ตายแล้วให้ชุดออกไปจากผิวหนัง รวมไปถึงเซลล์ผิวเก่าที่มีการอุดตันอยู่ที่รูขุมขนซึ่งทำให้ขนไม่สามารถงอกขึ้นมาได้ ซึ่งการขัดหรือสครับผิวบ่อย ๆ จะช่วยทำให้รูขุมขนเปิดและขนงอกขึ้นมาได้ง่าย แต่อย่าลืมเลือกผลิตภัณฑ์สครับผิวที่อ่อนโยน เพราะหากใช้สครับที่มีสารเคมีก็อาจทำให้ผิวเกิดการระคายเคืองได้
- ข้อดี : ช่วยผลัดเซลล์ผิวเก่าที่ตายแล้วให้หลุดออกไปพร้อมกับการเผยผิวใหม่ที่เรียบเนียนไปพร้อมๆกัน
- ข้อเสีย : หากขัดผิวแรงเกินไป หรือเม็ดสครับมีความคมก็อาจจะทำให้ผิวได้รับบาดเจ็บ และเกิดการอักเสบได้
- เหมาะกับใครบ้าง : เหมาะกับคนที่ต้องการกำจัดขนคุดแบบธรรมชาติด้วยตัวเอง โดยไม่เร่งรีบในผลลัพธ์
วิธีที่ 4 เลเซอร์ขนคุด
เป็นวิธีแก้ปัญหาจากต้นเหตุ เพราะการทำเลเซอร์กำจัดขนไม่เพียงแต่จะกำจัดเส้นขนเท่านั้น แต่ยังส่งพลังงานลงลึกไปทำลายรากขนในบริเวณที่มีปัญหาขนคุดได้อีกด้วย ซึ่งจะทำให้ขนคุดนั้นหายไป และช่วยลดปัจจัยการเกิดขนคุดในอนาคตได้อีกด้วย แต่ทั้งนั้นจะต้องทำเลเซอร์โดยใช้เครื่องที่มีประสิทธิภาพโดยผู้เชี่ยวชาญเท่านั้น
- ข้อดี : สามารถกำจัดขนคุดได้จากต้นตอของปัญหา และ ลดความเสี่ยงของการเกิดขนคุดใหม่ในอนาคตได้
- ข้อเสีย : ต้องทำอย่างน้อย 5 ครั้งขึ้นไป และมีค่าใช้จ่ายที่สูงกว่าวิธีอื่น
- เหมาะกับใครบ้าง : เหมาะกับผู้ที่ต้องการกำจัดขนออกไปอย่างถาวร และรักษาปัญหาขนคุดได้อย่างเร่งด่วน
วิธีที่ 5 บำรุงผิวด้วยมอยส์เจอไรเซอร์
การเพิ่มความชุ่มชื้นให้กับผิวด้วยมอยส์เจอไรเซอร์ จะทำให้ผิวหนังในบริเวณที่มีปัญหาเรื่องขนคุดดีขึ้น และลดความหยาบกร้านของผิวหนังได้ นอกจากนี้การบำรุงผิวยังจะช่วยป้องกันไม่ให้ผิวเกิดการระคายเคืองได้ง่าย จากสภาพอาการที่เปลี่ยนแปลงอย่างรวดเร็ว หรือมลภาวะต่างๆที่อยู่รอบตัว ซึ่งเป็นอีกสาเหตุที่ทำให้เกิดขนคุด
- ข้อดี : จะช่วยทำให้ผิวมีความชุ่มชื้นเรียบเนียนขึ้นได้อย่างธรรมชาติ และลดปัจจัยของการเกิดขนคุด
- ข้อเสีย : ใช้ระยะการเห็นผลค่อนข้างนาน และในบางคนอาจไม่ได้ผลลัพธ์ตามที่ต้องการ
- เหมาะกับใครบ้าง : เหมาะกับคนที่มีผิวแห้งกร้าน ขาดความชุ่มชื้น และผู้ที่มีปริมาณขนคุดไม่มาก
วิธีที่ 6 ประคบน้ำอุ่น
การใช้ผ้าชุบน้ำอุ่นประคบผิวทิ้งไว้ประมาณ 5-10 นาทีจะช่วยเปิดรูขุมขนและทำให้ขนคุดอ่อนลง มักใช้กับการรักษาปัญหาขนคุดจากการที่รูขุมขนปิดตัว จนเส้นขนไม่สามารถงอกขึ้นมาบนผิวได้ ซึ่งวิธีนี้จะทำให้เส้นขนหลุดออกมาได้อย่างง่ายดาย หรือสามารถให้แหนบดึงออกมาได้ง่ายๆ
- ข้อดี : สามารถทำด้วยตัวเองและไม่รู้สึกเจ็บในขณะทำ
- ข้อเสีย : ไม่สามารถเห็นผลได้กับบางคนที่มีขนคุดฝังตัวอยู่ใต้ผิวหนังที่ลึก
- เหมาะกับใครบ้าง : เหมาะกับคนที่ต้องการให้รูขุมขนเปิดออก เพื่อให้สามารถกำจัดขนคุดได้ง่ายขึ้น
วิธีที่ 7 ใช้วิธีทางธรรมชาติ
หลายๆคนที่อยากกำจัดขนคุดด้วยวิธีที่ที่ปลอดภัยและเป็นธรรมชาติ สามารถเลือกใช้น้ำมันมะพร้าว ทีทรีออยล์ ว่านหางจระเข้ มาทาที่ผิวเพื่อเพิ่มความชุ่มชื้นให้กับผิวในบริเวณที่มีปัญหาขนคุด หรือใช้วิธีผสมเบิกกิ้งโซดาและน้ำผึ้งเข้าด้วยกัน แล้วนำมาขัดเบาๆ ประมาณ 15-20 นาที ก็ช่วยกระตุ้นการผลัดเซลล์ผิว ทำให้ขนคุดหลุดออกมาได้เร็วขึ้น
- ข้อดี : ช่วยทำให้ผิวดูเรียบเนียนขึ้น และเป็นธรรมชาติจึงมีความปลอดภัยสูง
- ข้อเสีย : ให้ผลลัพธ์ที่ไม่ชัดเจนเท่ากับการทำเลเซอร์ และต้องใช้ระยะเวลาค่อนข้างนาน
- เหมาะกับใครบ้าง : เหมาะกับคนที่มีเวลาดูแลตัวเองอย่างสม่ำเสมอ และไม่มีข้อจำกัดในระยะเวลาของการเห็นผลลัพธ์
ขนคุดหายเองได้ไหม?
จริงอยู่ว่าอาการขนคุดจะค่อย ๆ หายไปเองเมื่อคุณมีอายุที่เพิ่มมากขึ้น หรือเมื่อมีเกิดการเปลี่ยนแปลงของสภาพผิว ซึ่งอาจจะต้องใช้ระยะเวลาที่นานมากๆ และหากปล่อยทิ้งไว้นานๆโดยไม่รีบทำการรักษาก็อาจมีพัฒนากลายเป็นขนคุดอักเสบซึ่งจะทำให้มีปัญหาผิวอื่นๆ ตามมา จึงแนะนำให้รีบรักษาด้วยวิธีที่เหมาะสมดีกว่าปล่อยให้หายเอง
ผลเสียที่อาจเกิดขึ้นหากไม่รีบรักษาขนคุด
การปล่อยให้ขนคุดมีการขนตัวอยู่ใต้ผิวหนังเป็นเวลานานๆ แต่ไม่สามารถโผล่ออกมาได้อาจทำเกิดปัญหาผิวตามมาได้ เช่น
- ขนคุดอักเสบ เป็นหนอง
- ตุ่มหนังไก่ ผิวขาดความเรียบเนียน
- ผิวคล้ำแลดูสีผิวไม่สม่ำเสมอ
- ทำให้ผิวแห้งและหยาบกร้าน
- มีภาวะแทรกซ้อนทำให้เป็นโรคผื่นภูมิแพ้ผิวหนัง
การป้องกันขนคุด ไม่ให้เกิดซ้ำขึ้นอีก
การดูแลตัวเองเพื่อลดความเสี่ยงของการเกิดขนคุดขึ้นใหม่ในอนาคต ก็เป็นสิ่งสำคัญที่ต้องควรปฏิบัติหลังจากที่รักษาขนคุดไปแล้ว ซึ่งข้อปฏิบัติที่เตรียมมาแนะนำได้แก่
- เลือกใช้การกำจัดขนที่ถูกวิธี หลีกเลี่ยงการโกน การถอน และการแว๊กซ์ขน เพราะจะทำให้เกิดการระคายเคืองที่ผิว
- บำรุงผิวด้วยมอยส์เจอร์ไรเซอร์เพื่อเพิ่มความชุ่มชื้นให้กับผิว ลดปัญหาผิวแห้งที่เป็นต้นเหตุของการเกิดขนคุด
- เลือกใช้ผลิตภัณฑ์บำรุงผิวที่ไม่มีส่วนผสมของน้ำมัน เพื่อไม่ทำให้เกิดการอุดตันในรูขุมขน
- หาวิธีกำจัดขนแบบถาวร เพื่อป้องกันไม่ให้เกิดขนคุดถึงได้ในระยะยาว
- ทำความสะอาดผิวอย่างหมดจด เพื่อป้องกันไม่ให้มีสิ่งสกปรกตกค้างในรูขุมน ซึ่งจะทำให้เกิดขนคุดได้เหมือนกัน
สรุป
การเลือกวิธีกำจัดขนคุดทีเหมาะสม ถือมีส่วนสำคัญมากๆต่อผลลัพธ์ที่จะได้รับ หากใครที่ยังไม่รู้จะเลือกใช้วิธีไหนดี การทำเลเซอร์แก้ขนคุด ด้วย Long Pulse ND YAG ก็เป็นอีกหนึ่งวิธีที่มีประสิทธิภาพและได้ผลเร็วทั้งในการรักษาขนคุด และช่วยป้องกันการเกิดขนคุดได้ในระยะยาว
ข้อมูลอ้างอิง
How to Identify and Treat an Ingrown Hair Cyst. healthline https://www.healthline.com/health/beauty-skin-care/ingrown-hair-cyst
Ingrown Hair. Stephanie Watson (March 03, 2022) webmd https://www.webmd.com/skin-problems-and-treatments/guide/ingrown-hair-causes-symptoms-treatment
